کاخ سروستان کهن ترین گنبد آجری ایران را در خود جای داده است. این کاخ ساسانی در استان فارس و در 9 کیلومتری جنوب شهر سروستان و در مسیر روستای نظرآباد در دامن? دشتی فراخ جای گرفته است. کاخ سروستان در روزگار فرمانروایی بهرام پنجم یا بهرام گور (420-438 م) و گفته می شود، توسط مهر نَرسه وزیر نام آشنای وی و چند پادشاه دیگر ساسانی ساخته شده است.

برای خرید و فروش امن و کالای با اصالت اشیاء قدیمی و صنایع دستی ممتاز (لاکچری) فقط ازسایت زیر استفاده کنید. سایت عتیقه سرا تنها سایت زیر نظر اتحادیه اشیاء قدیمی و صنایع دستی می باشد.

Tel: 02177600660     www.atighehsara.com    Instagram:atighehsara  Telegram:@atighehsara

کاخ سروستان کهن ترین گنبد آجری ایران را در خود جای داده است. این کاخ ساسانی در استان فارس و در 9 کیلومتری جنوب شهر سروستان و در مسیر روستای نظرآباد در دامن? دشتی فراخ جای گرفته است. کاخ سروستان در روزگار فرمانروایی بهرام پنجم یا بهرام گور (420-438 م) و گفته می شود، توسط مهر نَرسه وزیر نام آشنای وی و چند پادشاه دیگر ساسانی ساخته شده است.
بررسی های باستان شناسی در مجموعه محوط? کاخ سروستان نشان میدهد که این بنای ساسانی در زمان اوج شکوه خود حدود 30 هکتار وسعت داشته است. بنای کاخ سروستان از جنس سنگ و گچ است. پژوهشگران با در نظر گرفتن ابعاد بنا و موقعیت جغرافیایی قرار گرفتن آن فرضیه هایی دربار? این کاخ داده اند: کاخ بهرام گور، آتشکده، استراحگاه سلطنتی و یا حتی شکارگاه پادشاه ساسانی.
قسمت اصلی بنا در ضلع شرقی است: شامل یک ایوان بزرگ و دو ایوان کوچک تر . ایوان اصلی به تالار مرکزی و سپس به حیاط مرتبط می شود. در دو طرف آن دو تالار بزرگ با سقف گنبدی مرتفع قرار دارد . در دو تالار گنبد دار در حاشیه زیر سقف بقایای گچبری دیده می شود. به نظر می رسد کاخ نسبت به دیگر بناهای این دوره از فن معماری و پلان‌های پیچیده و کامل‌تری برخوردار است.
اگر بخواهیم بنای کاخ سروستان را با کاخ اردشیر در فیروزآباد مقایسه کنیم، به این نتیجه می رسیم که؛ این بنا به سان کاخ فیروزآباد و با همان شیو? معماری ساخته شده ولی کوچکتر از آن است و طاق‌های گنبدی آن نیز با آجر زده شده‌است. همچنین طرح آن از طرح فیروزآباد پیچیده‌تر بوده و از نظر اصول فنی کاملتر می‌باشد و در ساختمان طاق‌ها و گنبدها مهارت زیادتری به خرج داده شده و نمای اصلی این بنا در طرف مشرق است. نکت? دیگر اینکه نحو? حفظ این بنا به مراتب از کاخ اردشیر بهتر بوده است. در قسمت پشتی تالاری که گنبد اصلی آن را پوشانده حیاطی است که مانند کاخ فیروزآباد در اطراف آن ساختمان‌های محل سکونت واقع شده اما فاقد قرینه سازی است و اطاق‌ها به ابعاد مختلف و رابطه میان آنها خیال پردازانه است. بنابراین ترکیب کاخ نظیر فیروزآباد است، اما در جزئیات آزادتر و متنوع‌تر از آن است.
در حقیقت اگر محل پذیرایی آن را منحصر به تالار بزرگ بدانیم برای اینکار بسیار تنگ بوده است. از طرفی تالارهای دیگر خیلی وسیع ولی تعدادشان کم، اما مجلل هستند و دربهای فراوانی به خارج باز می‌شوند. ایوان و تالار مربع نیز بوسیله دربهای تنگ و باریکی با هم مربوط می‌شوند. محتمل است که ساختمان مزبور که وسعتش یک چهارم کاخ فیروزآباد است، منحصراً یک کاخ پذیرایی بوده باشد.